ԻՄԱՍՏՈՒՆ — (տնոյ, տնոց.) NBH 1 0850 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 10c, 11c, 12c ա. σοφός sapiens. ունօղ իմաստութեան. մտաւոր. գիտուն. խելացի. ... որպիսի լինի միայն իմացական եւ բանական արարած, յետ աստուծոյ աղբերն իմաստութեան. *Մի իբրեւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԻԾ — (մըծի.) NBH 2 0276 Chronological Sequence: 6c, 8c գ. βόρβυρος coenum, limus, lutum (յորմէ Մծղնեայ). Գայռ. տիղմ. աղտեղութիւն կաւոյ. ցիխ. խոհերք. (յն. վօ՛րվօրօս. յորմէ բորբորիտ). ... *Ծիծառն հանճարեղ հանճարեղ է, ʼի մըծէ եւ ʼի կաւոյ, եւ յայնցանէ՝ որ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՀԱՐԿՈՒ — (ի, աց.) NBH 1 0029 Chronological Sequence: 10c ա. Որ ահ արկանէ. ահաւոր. ահընկէց. պատկառելի. ահիւ լի. ... *Այր հանճարեղ, եւ ահարկու տեսողացն զնա: Ահարկու զգեստուք. Յհ. կթ.: *Ահարկու դիւաց եւ ամենայն չար պատահարաց: Ահարկու ախոյեանք, կամ դէմք,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԷՆԻՄԱՍՏ — (ի.) NBH 1 0070 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c ա. ԱՄԷՆԻՄԱՍՏ կամ ԱՄԵՆԻՄԱՍՏ. πάνσοφος omniplenus sapientia, sapientissimus Լի ամենայն իմաստութեամբ. իմաստուն ամենայնիւ յամենայնի. ամենագէտ. ասի պարզապէս զԱստուծոյ եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌԱՏԱՄԻՏ — (մտի, տաց.) NBH 1 0294 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. Իբր Առատ մտօք. խոհական. հանճարեղ. *Ընդարձակութիւն առատամիտ իմաստիցն. Պիտ.: *Չքնաղագեղ, եւ առատամիտ. (որ հայի եւ ʼի յաջորդ նշ.) Յհ. կթ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌԱՔԻՆԻ — (նւոյ, նեաց.) NBH 1 0300 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. ἁνδρεῖος, ἑνάρετος, γενναῖος , ἅριστος virtute praeditus, fortis, generosus, optimus (արմատն է ʼի հյ. արի, եւ աք. այսինքն ոտք կամ արագ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱԶՄԱԽՈՐՀՈՒՐԴ — ( ) NBH 1 406 Chronological Sequence: Unknown date ա. Հանճարեղ, մեծախորհուրդ. խելացի. ... *Սա կոչեցաւ եղբայրասէր, եղեալ այր իմաստուն եւ բազմախորհուրդ. Վրդն. սղ. յԵպիփանէ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱԶՄԱՀԱՆՃԱՐ — ( ) NBH 1 408 Chronological Sequence: 10c, 13c ա. Յոյժ հանճարեղ, եւ լի հանճարով՝ անձն եւ գործ. շատգէտ, ճարտար. ... *Բազմահանճար թագաւորն վրաց Ատրներսէհ. Յհ. կթ.: *Ոչ գոյ մեզ զօրագլուխ քաջամարտիկ եւ բազմահանճար. Երզն. լս.: *Անկանեն բազմահանճար… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱԶՄԱՀՆԱՐԱԳԷՏ — ( ) NBH 1 409 Chronological Sequence: 13c ա. Յոյժ հնարագէտ. կարի հանճարեղ. *Դուք որպէս բազմահնարագէտ աշակերտք՝ շնորհէք ասողին. Պրոկղ. ի կոյսն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱԶՄԱՄԻՏ — ( ) NBH 1 411 Chronological Sequence: 5c ա. Առատ մտօք. հանճարեղ. մտացի. հնարագէտ. շատ խելացի. *Այրն ինքն քաջ է, եւ բազմամիտ է. Փարպ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)