ՈՒԽՏ

(ի, ից.) NBH 2-0541 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 11c, 12c գ. (լծ. այլազգ՛՛. ագթ. ահթ. ուհտէ. ուհտէն, վատ, վասիէթ. յն. էւխի՛ . որ եւ աղօթք. լտ. բա՛քդում ). Խոստումն հաստատուն. խօսք հաւատարիմ իբր երգմամբ չափ. առաջադրութիւն. դաշն. եւ Տենչ եւ փափաք սրտի. աղերս եւ պաղատանք ի սրտէ. եւ Իրն ուխտեալ, նուէր. ... ՈՒԽՏ աստուծոյ առ մարդիկ. որ եւ ԿՏԱԿ. Կտակարան՝ հին եւ նոր. διαθήκη foedus, (-deris), testamentum. *Հաստատեմ զուխտ իմ ընդ ձեզ: Այս է նշանակ ուխտին: Յիշել զուխտն: Եդ տէր ուխտ ընդ աբրամու, եւ ասէ, զաւակի քում տաց զերկիրդ զայդ: Տապանակ ուխտին: Ուխտեցից ուխտ նոր: Այս է արիւն իմ նորոյ ուխտի: Նոր ուխտ. եւ այլն: ՈՒԽՏ մարդոյ առ աստուած. εὑχή votum, oratio, preces ὐπόσχεσις promissio. *Ուխտեաց յակոբ ուխտ: Օծեր ինձ զարձանն, եւ եդիր ուխտս: Յուխտ քո: Ընծայից եւ ուխտից ձերոց: Մեծ ինչ ուխտս ուխտեսցէ սրբել զսրբութիւն տեառն: Զամենայն աւուրս ուխտին իւրոյ սուրբ կացցէ տեառն: Զուխտս իմ կատարեցից: Ուխտս դի՛ք, եւ կատարեցէ՛ք: Կատարեա՛ բարձրելոյն զուխտս քո: Տաց քեզ զուխտս իմ, զոր խոստացան քեզ շրթունք իմ: Ուխտք (կամ աղօթք) ուղղոց ընդունելի են նմա: Զի՛ ո՛րդեակ ուխտից (այսինքն աղօթից) իմոց: Ուխտիւք խնդրէի. եւ այլն: *Ոչ եթէ ընդ մարդոյ է ուխտ հաւատոց մերոց: Անձանձրոյթ խնդրել ուխտիւք, զի համբերել կարասցեն. Եղիշ. ՟Բ. ՟Ը: *Ընկալցի զուխտս եւ զխնդրուածս սրտից մերոց. Ժմ.: ՈՒԽՏ մարդոյ ընդ մարդոյ. Դաշն. συνθήκη, διάσταλσις pactum, foedus. եւ բայիւ συντίθημι compono, constituo, paciscor, pango, spondeo. տե՛ս եւ ԿՌԵԼ. *Քանզի պահեցէք դուք զուխտս եւ զդաշինս՝ զոր ընդ մեզ եդիք: Վասն ուխտիցն հաշտութեան: Ստութիւն ինչ մտցէ ի դաշինս անդր, եւ ուխտքն եղիցին տարապարտուց: Ե՛կ ո՛ւխտ դիցուք առ միմեանս, եւ դաշինս կռեսցուք: Ուխտ եդեալ էր հրէից, եթէ ոք եւ այլն: Եդին երկոքին ուխտ ընդ միմեանս. եւ այլն: Տե՛ս եւ ի բառն ԱՂ. ԱՂ ՈՒԽՏի, ՈՒԽՏ ԱՂԻ: ՈՒԽՏ եկեղեցւոյ. Միաբանութիւն քրիստոսական ժողովոյ. մանաւանդ Ժողով ժառանգաւորաց, կամ վիճակաւորաց, գղերք. κλῆρος clerus եւն. *Պարսպեալ պահեա՛ զուխտս հաւատացելոց: Էին նոքա ի սուրբ ուխտին առաքինութեան: Իմացուցանէր վասն ուխտին քրիստոնէութեան. Շար.: Եղիշ. ՟Դ: *Վասն սուրբ տեղւոյս շինութեան, եւ բարեկարգութեան ուխտիս: Ուխտս ասէ, որ ըստ քահանայականին վիճակեալ են: Ուխտ ասելով եկեղեցւոյ, զի ամենեքին նուիրեալ են ի սպասաւորութիւն եւ ի կարգաւորութիւն եկեղեցւոյ. Խոսր. ժմ. եւ Խոսր. պտրգ.: *Եպիսկոպոսն ասէ ցժողովուրդն, եւ ցուխտն: Էառ ընդ իւր զուխտ եկեղեցւոյն: Ուխտի մանկունք. Սոկր. ՟Է. 20: ՃՃ. եւ այլն: ՈՒԽՏ. որպէս Վանք, եւ սուրբ տեղիք. *Կրօնաւոր՝ որ առեալ է զկրօնս սրբութեան, եւ տեղափոխ լինի յուխտէ յուխտ, արգելեալ լիցի. Կանոն.: *Չէ՛ պարտ կրօնաւորին յուխտ կանանց մտանել. Շ. ընդհանր.: *Ի տես հիւանդաց կամ յուխտի տեղիս երթային. Լաստ. ՟Բ: