- ՍԿԶԲՆԱՊԱՏՃԱՌ
- (ի.) NBH 2-0720 Chronological Sequence: 10c գ. սկզբնական՝ առաջին՝ գլխաւոր պատճառ. *զամենայն արհամարիցէ, եւ զսկզբնապատճառն եղելոց միայն ընտրիցէ. Նար. ՟Կ՟Ա:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
ՉԱՐԱՀԱՒ — (ի, աց.) NBH 2 0567 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 10c ա.գ. Որոյ նախածնօղն է չար. կամ Որ ինքն է նախածնօղ չար. եւ Որ ինչ ի չար սկզբնապատճառ է պատճառեալ իցէ. չարասէր. *Ապա թէ պահանջեսցէ եւ սպանիցէ, մի եթէ բնութիւն չարահա՞ւ էր ի նմա… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌԱՋՆՈՐԴ — (ի.) NBH 1 0290 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c ա. πρῶτος primus Նոյն ընդ վ. (=ԱՌԱՋՆԵՐՈՐԴ) այսինքն Առաջին. *Յամին առաջնորդի դարեհի: Յամին երեսներորդի եւ առաջնորդի, եւ այլն. Դան. ՟Թ. 1: ՟Ա. Մակ. ՟Ժ՟Գ. 42 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌԻԹ — (առթի, թաց.) NBH 1 0304 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c գ.ա. προμνήστωρ pronubus, ὀ, ἠ πρόξενος concilians, conciliator, trix Իբր Առիչ, առօղ եւ բերօղ. պատճառ առաջի կամ միջնորդական. բարեխօս.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՄԱՏ — (ոյ, ոց.) NBH 1 0368 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c գ. ῤίζα radix որ եւ ԱՐՄ. Ստորոտ բուսոց եւ անկոց՝ յերեսաց երկրէ մինչեւ ցխորս հողոյ հանդերձ մանր թելիւք. կոճղ կամ ստորին բունն, եւ մազմզուկքն կամ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՏԱԿ — I. (ի, աց.) NBH 1 0583 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 12c գ. ԳՏԱԿ կամ ԳԴԱԿ. Գլխարկ. գլխանոց. գիշտ. (գիր եւ Քդակ. լծ. ընդ քսակ. գտակ, կտակ). ... *Խնդրեալ դահեկան մի՝ եդ ʼի ներքոյ գտակին ʼի պահեստի. Հ=Յ. նոյ. ՟Ի՟Թ.: *Մակեդոնական գդակ ʼի … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴՌՆԱԲԱՑ — ( ) NBH 1 0641 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 15c ա. Բացօղ զդուռն. փակակալ. եւ Սկզբնապատճառ. առիթ. *Դրախտք աստուածային (մարգարէք), դարաստանք վերին, դռնաբացք խորին. Գանձ.: *Նա ամենայն արուեստականաց դռնաբաց, եւ անվրէպ քանոն. Արծր. ՟Ե.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՒԱԿ — (ի, աց.) NBH 2 0071 Chronological Sequence: 6c գ. Հաւ, ըստ որում Սկիզբն. սկզբնապատճառ. առաջնորդ. գտակ. հեղինակ. (լծ. հյ. աւագ եւ յն. ա՛ւքսօն. լտ. ա՛ւթօր ). իսկ ՀԱՒԱԿ ԼԻՆԵԼ՝ տե՛ս եւ ՀԱՒԵԼ. *Պատճառք կորստեան, եւ հաւակ լինօղ անբաւ հիքութեանց:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱԴՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0387 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 12c գ. πρόθεσις, προθήκη praepositio, propositum, propositio. Նախադրեալ բան. նախակարգեալ ինչ. առաջադրութիւն. կամք. վճիռ. եւ Սկզբնաւորութիւն. նախադուռն բանից.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱԾՆՈՂ — (ի, աց.) NBH 2 0389 Chronological Sequence: 6c, 13c ա.գ. πρόγονος progenitor, majores. Նախահայր, նախամայր. նախահաւ. նախնիք. եւ Սկզբնապատճառ՝ աստուած. *Եհան արձակեաց զնախածնողսն մեր ʼի դրախտէն փափկութեան. Վրդն. յանթառամն.: *Զնախածնողսն բեսելիէլի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱՀԱՅՐ — (հօր, հարց.) NBH 2 0390 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 10c, 11c գ. πρωτοπάτωρ, προπάτωρ primus pater, generis pater, patriarcha եւ avus եւ auctor. Նախնի հայր. Ադամ, եւ նահապետք. *Պարտեաց զնախահայրն: Ըստ պարտեաց նախահօրն. եւ այլն. Շար … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)