ԿԱՆՈՆ — (ի, աւ կամ իւ, աց.) NBH 1 1051 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c, 13c գ. ԿԱՆՈՆ որ եւ ԿԱՆՈՎՆ, ՔԱՆՈՆ, ՔԱՆՈՒՆ. Բառ յն. κανών canon, regula, forma Գանօն. Չափ ուղղութեան՝ իբրեւ զլծակ կամ զմէտ կշռոց. ուղիղ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԱՆԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0051 Chronological Sequence: 8c ա. իբր ամանակական. (որպէս ասի՝ ներհական, իբր ներհակական.) ժամանակական. χρονικός temporalis, temporis *Ամանականն տեսանի զատած (այս ինքն բաժանումն). Նիւս. կազմ. ՟Ի՟Ե … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԲ — (երբի, զերբն.) NBH 1 0671 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c գ. τὸ πότε quando Անորոշ հարցական մակբայ անուանացեալ. մի ի տասն ստորոգութեանց՝ յայտարար որոշման ժամանակի. կամ ժամանակ. *Յաղագս երբին … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱՓԱՆՑԻԿ — ( ) NBH 1 0801 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c Տ. ԹԱՓԱՆՑԱՆՑ. *Որ յամենեսին է, եւ ընդ ամենայն թափանցիկ: Թափանցիկ է ընդ ամենայն հրաշափառաբար: Թափանցիկ մինչեւ ցորոշումն շնչոյ եւ ոգւոյ. Կիւրղ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽ — ( ) NBH 2 0384 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c մ. πρῶτως, ον, πρότερον primum, prius, ante, anteruius. Յառաջն. յառաջ ժամանակաւ. կանխաւ. եւ Զառաջինն. յառաջոյ. յառաջագոյն ըստ ժամանակի՝ ըստ տեղւոյ՝ ըստ կարգի. (որ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱՊԱՏՈՒՄ — ( ) NBH 2 0395 Chronological Sequence: 7c, 10c ա. Նախապատմեալ. կանխաւ ճառեալ. եւս եւ Նախապատմող. *Որպէս եւ ʼի ժամանակական կանոնի նախապատում հանդիսին մերոյ ճառեցաք. Շիր. զատիկ.: *Զգրովք հարցն եկեալ՝ ըստ նախապատում նոցայն հանդիսի ծանօթս կացուցից:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՏՆԱՌԱԿԱՆ — ( ) NBH 2 0525 Chronological Sequence: Unknown date, 13c ա. Կասեցուցիչ ոտից. հարցողական, հետազօտիչ. կանկ առնելու. ... *Ե՞րբն ժամանակական է, եւ զիա՞րդն ոտնառական՝ ի մարմնական եղանակս. Բրս. ծն.: *Զիարդն ոտնառական նախդիր է. զիա՞րդ արդեօք իմանամ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՏՈՒՓ — (տփոյ, կամ տփի, ոց.) NBH 2 0893 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 15c գ. θυΐσκη mortariolum, thuribulum, acerra. Անօթ խփաւոր. պահարան եւ պատեան իրաց. մանաւանդ աման խնկոց. խնկաման, խութի. *Արասցես զխնկաղացսն եւ զտուփս նորա:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՓՈԽԵՄ — (եցի.) NBH 2 0950 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 11c, 12c, 13c ն. ἁλλάσσω, ττω, ἁλλοιόω muto μεταβάλλω transmuto, permuto եւն. Այլապես ըստ այլեւայլհանգամանաց. յեղաշրջել. դարձուցանել. փոփոխել. փոխարկել. փոխել, փոխփրտել, դարձնել … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՔԱՆԱԿԱՒՈՐ — (ի, աց.) NBH 2 0978 Chronological Sequence: 9c, 13c πεποσώμενος quantitatem habens. Ունակ քանակութեան. ընդ քանակաւ անկեալ. չափաւոր. չափելի. *Ժամանակական բերմամբ առլցեալ քանակաւոր ձեւով ըստ հասարակաց բնութեան մարդկան: Քանակաւորն. եկաց ադամ այնքան … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)