- ՆՊԱՍՏ
- (ի, ից.) NBH 2-0453 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c, 11c, 12c, 13c գ. (լծ. ապաստան, եւ հուպ աստ). σύμβλημα (հանգանակ). commissio χρεία (պէտք). opus ἑπιτήδευμα studium, diligentia. եւ բայիւ παρέχω (լծ. պարգեւել). adhibeo, praesto συμβάλλω confero եւ այլն. Օգնութիւն՝ մասամբ իւիք յանձնէ իւրմէ ինչ մի հանգանակելով, կամ ճգնելով. ձեռնտուութիւն. գործակցութիւն. սատար. օգուտ. շահ. պէտք, եւ ջան. փոյթ. հայթայթանք. պիտանութիւն. կամ սատար՝ որպէս օգնական, ձեռնտու, գործակից. քովէն՝ քսակէն՝ իր կողմանէն օգնութիւն մը ընելը .... (իսկ պ. նէվաստեն, նէվաշէն, ջանալ ճգնիլ). *Նպաստ բարի եղեւ ինձ. Ես. ՟Խ՟Ա. 70: *Որ իբրեւ եհաս անդր, բազում նպաստ լինէր հաւատացելոցն ʼի ձեռն շնորհացնʼʼ. այսինքն օգուտ լինէր, կամ օգտէր. Գծ. ՟Ժ՟Ը. 27: *Զանկշիռն խոնարհութիւն երջանկին Դաւթի ինձ նպաստ առեալ. Նար. ՟Ծ: *Բազում լռութիւն զմտաց ʼի նպաստ մատուսցուք. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 1: *Զձերոյ բարուցդ նպաստ ընկալեալʼʼ. յն. յօժարութիւն. Կոչ. ՟Ա: *Զորօրինակ գրիչ գրչի (այսինքն գրողի) ... սոյնպէս եւ շնորհքն խնդրեն ʼի հաւատացելոցն զնպաստ. Պիտառ.: *Հրաժարեսցէ ʼի գոռոզութենէ նպաստիցն յամենայնէ. Բրս. հց.: *Յորժամ զայս եւս նպաստ ինքեան առնուցու, հաստատուն է սահման վիճակի. Իսիւք.: *Պատրաստեսցեն զօժիտս եւ զնպաստս (հրաւիրեալք ʼի հարսանիս). Մծբ. ՟Ժ՟Թ: *Աղօթից նպաստիւ սուրբ հայրապետին Յովհաննու. Յհ. կթ.: ՆՊԱՍՏ ԼԻՆԵԼ. որ եւ ՆՊԱՍՏԱՒՈՐ ԼԻՆԵԼ. ՆՊԱՍՏԱՒՈՐԻԼ. συμβάλλω confero ἐκουσιάζομαι sponte offero συναντιλαμβάνομαι opitulor, adjuvo. Սատարել. օգնել. օգտել. գործակից գտանիլ. դնել ինչ մի յիւրմէ. յօժարամիտ լինել. արկանել իբրեւ ʼի հանգանակ. *Նպաստ եղեն իշխանքն ʼի նիւթ տաճարին. Նախ. ՟ա. մնաց.: *Ոչ միայն՝ յորոց առն յաստուծոյ, այլեւ յորոց ինքն նպաստ եղեւ, պարտ է պայծառանալ: Որ զերկուս խերեւէշս արկ ʼի բարիոք կամացն, ոչինչ սակաւ քան զայլոցն եղեւ նպաստ. Ոսկ. մ. ՟Ա. 4: եւ Ոսկ. ՟բ. տիմ. ՟Գ: *Ոչ կամեցաւ, եթէ մարդկային ինչ իրք նպաստ աստուածայնոցն լինիցին: Չէր ինչ նպաստ Յովսէփ ʼի տէրունական ծնունդն. Իգն.: *Ածէ ʼի մէջ զՅովսէփ, որ որով կրեաց զվիշտսն, նպաստ եղեւ ʼի հաւատս բանիցն ասացելոց: Թէպէտեւ յղութեանն ոչինչ եղեր նպաստ, սակայն զտեղի հօր լնուս մանկանն. Ոսկ. մտթ.: *Սուրբ հոգեւոր բանըս պէսպէս, որոց նըպաստ եղեւ ներսէսʼʼ. իմա՛ սատար, իբր հայթայթող. Շ. այբուբ.: *Չէ բաւական արդարացուցանել զձեզ, եթէ դուք նպաստ նմին ոչ լինիցիքʼʼ. այսինքն գործակից. Սարգ. ՟ա. պ. ՟Ժ: Ասի եւ հյց. խնդրելով, որպէս Մատուցանել կամ հայթայթել իբր նպաստ. ʼի ներքս բերել. յաւելուլ. առնել կամ կրել. ըստ յն. ներածել, առբերել. εἱσάγω infero, induco, adhibeo, refero παρέχω, παρασχεῖν praebeo. *Կիկղոպայքն փայլատակունս եւ շանթս հրացանս արամազդայ մարտուցելոյ ընդ տիտանացիսն՝ նպաստ ʼի կռիւ լինէին. Եւս. քր. ՟Ա: *Ինչս եւ փոյթ եւ վերակացութիւն՝ զամենայն ինչ նպաստ լիցուք յընկերացն օգուտ: Պատճառ եւեթ խնդրէ այն հուր, զի սակաւիկ մի անդր կայծակունս նպաստ լինիցիս, եւ զողջոյն իսկ զբոց բարերարութեան բորբոքես. Եւ եթէ հաւատոցն պէտք իցեն՝ ասեն, զի՞նչ պիտոյ իցեն պահք. զի ընդ հաւատոցն եւ այն եւս ոչ սակաւ նպաստ լինի զօրութիւն (այսինքն զզօրութիւն): Տե՛ս զՊօղոսի այնչափ ուղղութիւնս: յանձնէ նպաստ լինէր, եւ զամենայն շնորհացն համարէր: Զշնորհսն ունէր յօգնականութիւն, եւ չհամարէր բաւական, այլ՝ ազգի ազդի նեղութիւնս նպաստ լինէր. Ոսկ. մտթ. եւ Ոսկ. եփես.: Իսկ Սարգ. ՟ա. պ. ՟Գ. *Զի մի՛ երբէք ʼի հայրութեան անունն նպաստ եղեալ՝ յորսայս կայցենʼʼ. իմա՛, ապաստան, որպէս դնի ʼի տպ: Այլ՝ Ոսկ. մ. ՟Գ. 3. *Ոչ ոք զոր սիրէ՝ նպաստ վաշխի տայցէʼʼ. ընթերցի՛ր կամ իմա՛, պարտ բաշխի. յն. ընկենուցու, կամ մերժեսցէ:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.