ԱՌԱՍՊԵԼ — (ի, աց. (կամ լիք,) լեաց.) NBH 1 0292 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c գ. (ʼի բայէս Առասել, եւ ʼի մասնկանէս պել. որպէս ի լտ. ֆա՛ռի, ուստի կազմի ֆապէլլա, ֆա՛պուլա լծ. ընդ յն. վա՛լլօ, վլի՛մա արկանել,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՆԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 433 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c, 8c, 10c ա. λογικός rationalis, ratione et oratione praeditus Ունանկ ներքին եւ արտաքին բանի, այսինքն բանականութեան եւ խօսողութեան. բանաւոր. տրտմաբան. մտաւոր. իմացական. ասուն. խօսուն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՑԵՐԵՒԱԿԱՆ — (ի, աւ.) NBH 1 475 Chronological Sequence: 6c, 12c, 14c ա. ἁποφαντικός enunciativus Որ ինչ է բացերեւ յայտնիչ բանիւ. յայտնաբարբառ. յայտնական. յայտնաբանական, յայտարարական. վճռական. *Բացերեւական՝ ոչ ամենայն (բան), այլ՝ եւ որում ճշմարտելն կամ ստելն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՑԵՐԵՒՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 475 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 10c, 12c գ. ἁπόδειξις comprobatio, demonstratio Բացերեւ ցուցումն. ցուցակութիւն. ցոյց. ապացոյց. յայտնութիւն. յայտ յանդիմանութիւն. *Զկնի յոլով եւ բազմապատիկ իրաց հզօրագոյն բացերեւութեան.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՆՈՆԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 1051 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 12c ա. Կանոնաւոր. կանոնեալ. վճռական. սահմանեալ. օրինադրեալ. *Կանովնական տառք: Կանոնական սահմանք, կամ սահմանադրութիւն, կարգադրութիւն, հրամանք, նզովք, բան. Շար.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱԿԻՐՃ — ( ) NBH 2 0008 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 10c ա.մ. συντέλων, ὐποτέμνων praecidens, vel praecisus Համայն կարճ կամ կրճատ. կարճառօտ. համառօտ. համառօտիչ կամ համառօտեալ. բովանդակեալ. վճռական. ... *Զբանն հակիրճ արասցէ տէր ʼի վերայ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՄԱՌՕՏ — (ի, ից.) NBH 2 0020 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c ա. ՀԱՄԱՌՕՏ σύντομος, συντετμημένος, ἑπίτομος brevis, concisus, praecisus, compendiosus, compendiarius. որ եւ ԿԱՐՃԱՌՕՏ. (իբր ʼի կարճոյ համօրէն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀՐԱՄԱՅԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0131 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 11c, 12c, 13c ա. προστακτικός imperativus δογματικός decretalis, dogmaticus եւն. Նշանակ հրամայելոյ, կամ հրամանաց. պատուիրողական. վճռական. վարդապետական. եւ քերականաց՝ մի յեղանակաց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊԱՅՄԱՆԱՒՈՐ — (ի, աց.) NBH 2 0595 Chronological Sequence: Early classical, 7c ա. Որ ինչ ունի զպայման. ուխտական. վճռական. սահմանեալ. օրինաւոր. թէական. *Կարգ լուսաւորութեան, կանոնք պայմանաւորք (վճռեալք ʼի ժող. Նիկիոյ). Ագաթ.: *Պայմանաւոր չափով բաժանին բաշխին… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊԷՏՔ — ((պիտոյից), զպէտս, պիտօք.) NBH 2 0647 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 11c, 12c, 13c, 14c գ. χρεία, χρῆμα, χρῆσις , ἁσχολία necessitas, indigentia, negotium, sus, vacatio τὸ χρείσιμον, δέοντα utile, debita,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)