- ԱՆՕԹ
- (ոյ, ոց. եւս եւ՝ ի, ից.) NBH 1-0256 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c գ. ἁγγεῖον, σκεῦος vas Աման. ընդունարան. ... *Անօթ խեցեղէն: Խեցեղէն անօթոյ բրտի. Ղեւտ. ՟Ժ՟Դ. 5: Ես. լ. 14: *Անօթ կաւեղէն: Ի պղնձի անօթի եփեսցի. Ղեւտ. ՟Զ. 28: *Բրուտն յորժամ անօթ գործիցէ, ոչ ինքն անօթ լինի. Եզնիկ.: *Որպէս յանօթ արկեալ իրս ինչ, օտար է, եւ ոչ յանօթոյն բնութենէ: Իբր դոյզն անօթիւ յագենականն աղբերէ առեալ. Շ. ամենայն չար. եւ Շ. հրեշտ.: *Սկսաւ տեանել ձեռամբն զկտաւն, իբր թէ մեծ իցէ անօթն. Վրք. հց. ՟Ժ՟Դ: Նմանութեամբ ասի. *Ստինք անօթ կաթին. Վրք. հց. ՟Զ: *Եւ արտասուացն անօթ բախեալʼʼ. այսինքն աչքն. Շ. վիպ. *Անօթ լուսնի (սկաւառակն նորա): Յերկուց ʼի մեծ անօթոցն՝ յերկնից եւ յերկրէ. Եզնիկ.: *Անօթ ընտրութեան (այսինքն ընտիր) է ինձ նա՝ կրել զանուն իմ. Գծ. ՟Թ. 15: ԱՆՕԹ. τὰ σκεῦη supellex Կահ. կարասի. կազմած. սպաս. հանդերձ. հանդերձանք. զարդ. ինչք. իրք. ... *Ամենայն հանդերձ, եւ ամենայն անօթ մաշկեղէն, եւ զամենայն կահ փայտակերտ: Յամենայն անօթ, յորոյ վերայ նստիցի: Անօթս ոսկւոյ, եւ անօթս արծաթոյ, եւ այլն: *Խորտակեսցի ինչ յանօթից նաւուն. Վրք. հց. ՟Զ: *Եթէ ունիցի ինչս, որք են անօթք աշխարհի, սակս անցանելի անօթոցն կարասցէ նստել ʼի սենեկի. Վրք. հց. ՟Գ: ԱՆՕԹ. σκεῦος instrumentum Գործի, մանաւանդ պատերազմական. գործիք զէնք. ... *Հարկանել երկաթեղէն, կամ փայտեղէն անօթով: Ձգել զամենայն անօթ խարդախութեամբ: Առնել զէնս եւ անօթս կառաց: Անօթք պատերազմի եւ պատերազմականք: Պատրաստեալ զանօթս մահու. եւ այլն: *Զի եղեւ նա անօթ սպասու պաշտամանն թշնամւոյն. Եփր. ծն.: *Անօթ փրկութեան (սուրբ խաչն). Անյաղթ բարձր.: եւ Շ. մտթ.: *Ի փրկանիւթ անօթս խաչիս. Նար. խչ.: *Ի ձեռս մահացուն առնուլ անօթս (զսուր). Պիտ.: *Որ մրցի ընդդէմ օրինացն, եւ ստութեան հօր գտանի անօթ. Լմբ. առակ. (որ հայի եւ ʼի ՟Ա նշ. տե՛ս եւ ԱՄԱՆ): *Գործեաւ վայելչականաւ փայտի անօթոյ (այսինքն ժամահարաւ) սաստիկս որոտացեր. Նար. ՟Ղ՟Բ: *Ոչ հաւանիմ ասէր կարկատուն անօթիւք (նաւուք) առ հզօրագոյն թագաւորս մտանել. Մագ. ՟Լ՟Դ: ՅԱՆՕԹ ԱՌՆՈՒԼ. κέχρημαι mutuor Զանօթ ինչ եւ զգործի ʼի փոխ եւ ʼի պէտս առ ժամանակ մի առնուլ. ... *Եւ զայն յանօթ առեալ էր. ՟Դ. Թագ. ՟Զ. 5: *Շնորհքն ոչ մարդկեղէն ինչ զօրութիւն առնուն յանօթ, այլ զիւրն ունի բնակաւոր. Սեբեր. ՟Դ: ՅԱՆՕԹ ՏԱԼ. (2-328) Տալ ʼպէտսառ ժամանակ մի. էյրէթի՝ գործածելու համար տալ. *Յանօթ եւ քեզ զայն (ինչս՝ Ած.), զի այնու առաքինանայցես. արդ տո՛ւր զնորայն նորա՛ (նմա). Ոսկ. մ. ՟Գ. 24.
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.