- ԻՐԱՒ
- (-) NBH 1-0871 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 11c, 12c, 13c մ.ա. δίκαιος, -ον, δικαίως justus, -um; juste, jure, severe, reapse եւն. (ի գործականէ բառիս Իր). վարի՝ որպէս Արդարացի. արդեամբք. ստուգիւ. հաւաստեաւ. իրաւամբք. եւ Արդար. ստոյգ. հաւաստի. դիպող. ʼի դեպ. *անիրաւն իբրեւ արժանի արդարացաւ, եւ իրաւն իբրեւ ցախոյեան ստացաւ. Կլիմաք.: *արդար ասէիր ... իրաւ ասէիր. Փարպ.: *Եթէ անիրաւաբար թշնամանեաց ... իսկ եթէ իրաւ, եւս առաւել լուռ լինել արժան է. Ոսկ. յհ. ՟Բ. 37: *Իրաւ է, ասաց ցիս, թէ յաղջկունսդ իմ յարեա՛ց. Հռութ. ՟Բ. 21: *Դատ վարէին, իրաւ գտանէին. ՟Բ. Մակ. ՟Դ. 47: *Անաստուծոյբն ʼի սուրբն հպիլ ոչ է բարւոք եւ իրաւ. Սահմ. ՟Ը: Որպէս իրաւ իսկ թուի ինձ խորհել զայս վասն ձեր. Փիլիպ. ՟Ա. 7: ա.գ. Կամ ա.գ. Իրաւացի, օրինաւոր ինչ. իրաւունք. արդարութիւն. շիտակ. ... *Ես բնաւորեալ եմ զկնի իրաւ ներողութեանն հետեւել. Մագ. ՟Ի՟Ա: *Զանարժանն խնդրել յաստուծոյ եւ զիրաւն. Սարգ. ՟ա. պետ. ՟Ժ՟Ա. *Ածել յիրաւն, եւ յանարժանն. Եզնիկ.: *Որոշէ զնոսա յիրաւն եւ յանիրաւն, յօրինաւորն եւ յանօրէնն: Որպէս զի իրաւ կարծեսցի անիրաւութիւն. Լմբ. ժղ. եւ Լմբ. պտրգ.: *Յանիրաւ հրամանս յիշեցուցանել զիրաւն եւ զմարդասիրելն. Խոր. ՟Բ. 7. *Եւ իրաւ դատաստանին ʼի քեզ չիցէ պղտորեալ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 3: *Այնպիսին դատ տայցէ եւ իրաւ. Կանոն.: ԻՐԱՒ ԱՌՆԵԼ, կամ ՏԱԼ. κρίνω, δικάζω judico. Առնել իրաւունս, դատ առնել. արդարութեամբ դատել. ... *իրաւ արար ինձ աստուած. Իրաւ արա՛ ʼի դատաստանի իմում: Իրաւ արասցէ քեզ. Ծն. լ. 6: ՍՂ. ՟Խ՟Բ. 1: Ովս. ՟Ժ՟Գ. 10: *Տու՛ր իրաւ անձն քո յայսմ. Մծբ. ՟Դ: *Արդ տու՛ր իրաւ, ո՛վ որ պատուհասեսդ. Եփր. ել.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.