- ՔԱՆԻ
- (նւոյ կամ նոյ, նիք, նեաց.) NBH 2-0979 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c ա. ՔԱՆԻ՛. πόσος quot? quantus? Որպէս հարցական, եւ իբր հարցական, Ո՞րչափ, ո՞րքան թուով. ո՞րքանիք. քանի՞ հատ, ո՛րչափ. ... *Քանի՞ են ամք աւուրց կենաց քոց: Քանի՞ նկանակ ունիք: Քանի՞ տակառի կամ զամբիղս բարձիք: Քանի՞ ժամանակք ենլ յորմէ հետէ այդ եղեւ դմա: Քանի՞ վարձականք են: Քանի՞ ինչ պարտիս տեառն իմում: տեսանե՞ս եղբայր՝ քանի՞ բիւրք են հաւատացելոց: Քանի՛ մարտ պատերազմի մղեցաք: Այս օր քանի՞ է՝ զի նօթի եմք: Քանի՞ ինչ իցեն աւուրք կենաց իմոց. եւ այլն: *Առաջին որդին քո քանի՞ ամաց է. եւ երկրորդն քանո՞յ, եւ երրորդն քանո՞յ: Քանի՞ գնոյ վաճառեցեր: Քանո՞յ վաճառեցեր: Քանո՞յ գնեցեր: Քանեա՞ց կանանց զերկունս ʼի ծնեցելոցն շնորհ դիւրաւ ամբողջ ապրեցուցի: Պարտ է խնդրել, թէ քանի՞ս ունի նշանակութիւնս հոմանունն: Քանի պատժոց արժանի. Ճ. ՟Ա.: Վրք. հց.: Սահմ. ՟Ա: Մանդ.: *Ո՛չ զմտաւ էած՝ քանեա՛ց ձեռաց պատերազմողաց զինքն մատենէր. Բրս. գորդ.: ա. ՔԱՆԻ ա. ὄσος quantus եւ πόσον quantum, quantitas. Իբր վերբերական. Որքան, որչափ. եւ Քանորդ. քանակ. որքանութիւն. *Քանեաց ʼի զգայութեանցս երեւի մարմին, սոցունց անդէն եւ տեղին ճանաչի: Յաղագս քանոյ նիւթոյն: Ուրոյն եւ յատուկ մանաւանդ քանոյն զհանգէան եւ զանհանգէան ասիլ. ապա քանոյն մանաւանդ եղիցի ուրոյն յատուկ զոյգ եւ անզոյգ ասիլ: Զոր քո է գիտել զքանեացն յաճախութիւն: Եհաս ʼի նոյն ամիսն եւ ʼի քանիսն (կամ ʼի նոյն քանիսն): Գայ ʼի նոյն քանիսն (կամ ʼի նոյնքանիսն երկրորդ ամսոյն. Նիւս. բն. ՟Է: Փիլ. նխ. ՟բ.: Արիստ. քանակ.: Նար. ՟Զ: Վրդն. ծն.: մ.ա. ՔԱՆԻ՜. մ.ա. ὄτι quam! quantum! πόσα quanta, in quantis? Ո՞րքան. ո՞րչափ. ո՞րպէս. զի՞. իբրեւ զի. յոյժ. կարի շատ. ո՛րչափ, ի՞նչպէս, շա՛տ, խիստ. ... *Քանի՞ փառաւորեալ էր այսօր արքայ իսրայէլի: Քանի՞ գեղեցկացար, եւ քանի՞ քաղցրացար: տե՛ս, քանի՞ ամրաստանեն զքէն. ՟Բ. Թագ. ՟Զ. 20: Երգ. ՟Է. 6: Մրկ. ՟Ժ՟Ե. 4: *Քանի՞ կարեւոր է այս եօթն տուն սաղմոսիս: Ո՜վ քանի՞ մեծ է կուրութիւնն իսրայէլի: Քանի՞ բիւրապատիկ սոցայս է պատիւ: Քանի՞ բիւրապետիկ երանութեան արժանաւորա զմեզ առնիցեն. Խոսր.: Իգն.: Սարգ. ՟ա. պետ. ՟Ա. եւ ՟Ժ: իսկ Մտթ. ՟Է. 15. ուր ըստ բազում ձձ. գրի ʼի մեզ. *Քանի՛ անձուկ է գուռն ʼʼ. եւ այլն. այլ ձձ. ըստ յն. ունին. *Քանզի անձուկ է. եւ այլն: մ. ՔԱՆԻ՞ ԱՆԳԱՄ, ՔԱՆԻ՞ ԱՌԱՒԵԼ. ՔԱՆԻ՞ ԵՒՍ, մ. եւ այլն. πόσῳ μᾶλλον; quanto magis? Ո՞րչափ եւս առաւել. քանի՞պատիկ եւս: Քանի՞սն աւելի. ի՞նչ խըտար աւելի. ... *Զի եթէ ինքն՝ որ յամենայնի է կարօղ, ո՛չ անձամբ ասի գնալ ʼի փորձութիւնն, այլ ʼի հոգւոյն վարեալ: Քանի՞ անգամ արժան է մեզ զգուշանալ. Շ. մտթ.: *Քանի՞ առաւել առ մեզ տեսանէ: Քանի՞ առաւել եղելոցս նոդաւ երկնաւոր՝ պարտ է եւ այլն. Լմբ. պտրգ.: *Թէ օտարաց, քանի՞ եւս եղբարց: Քանի՞ եւս պարտ է: Քանի՞ եւս պարտիմք եւ այլն. Շ. ընդհ.: Իգն.: Սարգ.: *Քանի՞ եւս առաւել այսպիսի մեծ եւ հոգեւոր գործոյ ձեռնարկութին. Փարպ.: ա. ՔԱՆԻ ՄԻ. ա. τινές, τινά aliquot. Այսքան եւ այնքան՝ սակաւ թուով. սակաւաւոր. ոմանք. մէկ քանի. ... *Լռեաց երկիրն յուդայ աւուրս քանի մի (յն. սակաւս): Հազիւ ինչ ծերս քանի մի՝ որ զիւրեւն էին հանդարտեցուցանէր. ՟Ա. Մակ. ՟Ե. 50: ՟Գ. Մակ. ՟Զ. 1: *Որոյ՝ ամաց քանեաց կացեալ, խաղաղական կեանս ստացեալʼʼ. իմա՛, կա՛մ քանի մի, ո՛րչափ եւ ամս. Շ. վիպ.: մ. ՔԱՆԻ՛ ՉԱՓ. (2-0980) մ. Ո՞րչափ եւս առաւել. *Զի որպէս եղբայր թագաւորի բազում համարձակութիւն ունի առ իւր եղբայրն թագաւորն, քանի՞ չափ մանաւանդ բազում եղբարցն. Մաշկ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.