ԱՌԱՒԵԼ

(ա.) NBH 1-0296 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c - ԱՌԱՒԵԼ ԱՌԱՒԵԼ ԵՒՍ. περισσός, περισσώτερος abundans, amplior, major, κρείσσων կամ κρείσσον melior, -ius Աւելի. յաւելեալ. աճեցուն. մեծ. շատ. սաստիկ. էւել, էւելի .... կամ Առաւել եւս. իբր մեծագոյն. բազմագոյն, լաւագոյն. գերագոյն. ա՛լ աւելի. ... *Զի ցուցցէ զառաւել մեծութիւն շնորհացն: Տալ զառաւել շնորհս: Վասն առաւել գիտութեանն: Յառաւել տրտմութենէն, կամ ʼի սիրոյն: Առաւել եւս պարկեշտութիւն, կամ պատիւ: Առաւել եւս պատարագօք քան զնոյնս: Յառաւել աւետիսն օրինադրեցաւ: Եթէ թագաւորի, իբրեւ առաւել ումեք (այսինքն առաւելագունի, կամ վսեմագունի): Բազմապատիկս եւ առաւելս արասցէ սիրով (յն. բազմապատկեսցէ եւ առաւելուցու). եւ այլն: *Յառաւելսն յորդորել: Առաւել փառաց հասանել: Յառաւելն փոխին ʼի կեանս: Ի կենդանութենէ յառաւել փոխադրեալ կենդանութիւն: Յառաւել փարթամութիւնս անցանել. Ագաթ.: Պիտ.: *Առաւել ինս յաւելուլ եւ վաստակել. Փարպ.: *Յառաւել հպարտութենէն. Եզնիկ.: *Սակաւ հատուցումն առաւել պարտուցն. Նար. լ: Գտանի եւ հոլովականն. *Ընդդիմակաց բանիւք առաւելօք (կամ առաւելովք). Ճ. ՟Ա. ՟Բ: *Չասեմք, թէ առաւելօքն (այսինքն բազմօք) պակասագոյն. Բուզ. ՟Գ. 9: եւ Կորիւն.: *Եւ զայս առաւելովքն արկ ʼի քնին. Ոսկ. ես.: ԱՌԱՒԵԼ ԵՄ, կամ ԼԻՆԻՄ, կամ ԳՏԱՆԻՄ. Տ. ԱՌԱՒԵԼՈՒԼ. չ. ὐπερκείμαι excello, superjaceo Առակ. ՟Լ՟Ա. 29: Եզեկ. ՟Ժ՟Զ. 46: ՟Ա. Կոր. ՟Ժ՟Ե. 58: ՟Բ. Կոր. ՟Ա. 5: Փիլիպ. ՟Ա. 9. 26: ՟Ա. Տիմ. ՟Ա. 14: *Որքան առաւել ես ընչեղութեամբ, այնչափ նուազ ես սիրով. Բրս. ընչեղ.: մ. ԱՌԱՒԵԼ. մ. μᾶλλον, περισσῶς, ἑπὶ πλεῖον magis, potius Աւելի եւս. յաւելուածով. առաւելութեամբ. լիով. կարի յոյժ. յաւէտ. մանաւանդ. ... *Առաւել բարձրացոյց: Առաւել փութասջիք: Առաւել զուարթացոյց. եւ այլն: *Զոմանս առաւել լուսաւորել, եւ զոմանս նուազ. Սահմ. ՟Ը: *Առաւել պարտ եւ արժան է զայրանալ. Պիտ.: *Տարածեցայ առաւել իբր վիհ. Նար. ՟Ի: Կամ Աւելի քան զչափ. *Մի՛ ճարտարեր առաւել, զի մի՛ թիւրեսցիս. Ժղ. ՟Է. 17: *Ի զգուշանալն առաւել՝ յաւէտ վնասեցաւ. Նար. ՟Ծ՟Ե: մ. ԱՌԱՒԵԼ, կամ ԱՌԱՒԵԼ ԵՒՍ, կամ ԵՒՍ ԱՌԱՒԵԼ. մ. Առաւելապէս. եւս քան զեւս. մանաւանդ. յաւէտ. ա՛լ աւելի. ... *Պաշտօնեայք քրիստոսի՞ իցեն, առաւել եւս ես. եթէ վաստակօք, առաւել. եթէ գանիւք, եւս առաւել: Մի միայն ʼի գալստեան իմում, այլ առաւել եւս այժմ: Ես եկի, զի զկեանս ունիցին, եւ առաւել եւս ունիցին. եւ այլն: *Առաւել նոքա գտան կարօտեալ մարդասիրութեան. Նար. ՟Ժ՟Գ: *Առաւել յորդորէ այս. Շար.: *Եւս առաւել զյորդորումն սիրոյ. Ժմ.: *Ամենայն իրաց հաստատութիւն՝ առաւել երկուք այսոքիւք են. Պիտ.: նախադր. ԱՌԱՒԵԼ ՔԱՆ. նախադր. կամ ա. Գեր քան. գեր ʼի վերոյ. վերագոյն. առաւելագոյն. աւելի, աւելի վեր. ... *Ոչ է աշակերտ առաւել քան զվարդապետ: Առաւել քան զսողովմոն է աստ, եւ այլն: *Ոչ այնուհետեւ երեւէր տէր առաւել քան զծառայ. Եղիշ. ՟Գ: *Զօրութեամբն աստուծոյ այն որ առաւելն է քան զբանս. Եւս. պտմ. ՟Զ. 9: *Առաւել զինքն քան զյոգունս ցուցեալ ʼի վրէժխնդրութիւն ապստամբին. Յհ. կթ.: շղ. ԱՌԱՒԵԼ ՔԱՆ, կամ ՔԱՆ ԹԷ. շղ. Մանաւանդ. ... *Հնազանդել պարտ է աստուծոյ առաւել՝ քան մարդկան: Առաւել վառէր մխիթարութեան բանիւք, քան զինուքն. եւ այլն: *Չափոյ պէտք են առաւել՝ քան համարոց. Խոր. ՟Բ. 12: *Արծաթասէրք առաւել՝ քան աստուածասէրք: Լուսաւորեալ տեղիքն՝ առաւել եւս քան ʼի տուէ. Փարպ.: *Ի տանէ առաւել քան յօտարաց. Յհ. կթ.: *Իմաստութեամբ առաւել քան թէ յոլովագոյն ձեռամբ. Պիտ.: ԱՌԱՒԵԼ ԶԻ, կամ ԱՌԱՒԵԼ ԹԷ. որ եւ ասի ԱՌԱՒԵԼ, ԱՌԱՒԵԼ ԵՒՍ, ԵՒՍ ԱՌԱՒԵԼ. Նոյն ընդ վ. այսինքն Մանաւանդ. այլ մանաւանդ. մանաւանդ թէ. *Նախանձաւո՛ր լերուք հոգեւորացն. առաւել զի եւ դուք մարգարէանայցէք: Կամիմ, զի ʼի լեզուս խօսիցիք, առաւել զի մարգարէանայցէք: Առաւել լեզուօք խօսիմ. եւ այլն: *Ո՛վ բռնաւորութեանն եւ մոլորութեանն, առաւել թէ անմտութեանն նոցա. Ոսկ. յհ. ՟Բ. 4: *Որով կարծէր չարախորհուրդն շնորհ ինչ առնել նոցա, առաւել եւս զօրութիւնն աստուծոյ ʼի բարկութիւն սրտմտութեան փոխէր: Ոչ ինչ էր օգուտ, այլ առաւել եւս ʼի դատախազութիւն. Փարպ.: մ. ԱՌԱՒԵԼ ՔԱՆ ԱՌԱՒԵԼ. մ. Եւս քան զեւս. յոյժ յոյժ. կարի առաւելութեամբ. էւելօք, շատ էւելօք ... *Վկայ գտեալ առաւել քան զառաւել. Ագաթ.: *Առաւել քան զառաւել աճեցուցանէր. Փարպ.: *Հօր սքանչելւոյ որդիք զարմանալիք առաւել քան զառաւել: Խնդրեմք առաւել քան զառաւել տիրել ձեզ: Ճգնէին առաւել քան զառաւել. Խոր. ՟Բ. 77: ՟Գ. 5. 49: