- ԿԱԼ
- I. (ոյ, ոց եւ ի.) NBH 1-1033 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c գ. (լծ. յն. ա՛լօն, ա՛լօս). ἄλων, ἄλως area (trituraria) եւ ἁλωητός tritura եւն. նոյն եւ վր. կալօ. Ընդարձակ վայր, ուր կասուն կամ ծեծեն եւ հոսեն զցորեան. եւս եւ Բարդք որայիս. օրան. դադիշ. եբր. .... *Այրիցէ զկալ կամ զորան կամ զանդ: Զպտուղ կալոյ քո եւ զհնձանի: Հաս ցորեան ʼի կալոյ: Ահաւասիկ նա արկանէ կալ (այսինքն հոսէ): Ամփոփիցէ զկալ քո: Սրբեսցէ զկալ իւր: Ի վերայ ամենայն կալոց ցորենոյ. եւայլն: Իսկ Ղեւտ. ՟Ի՟Զ. 5. եւ Ամովս. ՟Թ. 15. *Հասցեն ձեր կալք ʼի կութս: Հասցեն կալք կթոցʼʼ. իմա՛, ժամանակ կալոյ, կամ կասեկոյ: Որպէս եւ Դատ. ՟Զ. 11: *Ծեծէր ցորեան ʼի կալʼʼ. յն. ʼի հնձանի: *Տէր կալոյն որոշէ եւ սրբէ. Մծբ. ՟Է: *Ի հունձս եւ ʼի կալս. Յհ. կթ.: *Զխոտանն ʼի կալէ, եւ զանպիտանն ʼի հնձանէ պատրաստեմք: Զառաջաւորս կալի եւ հնձանի. Մանդ. ՟Զ: *Կալի նմանեցուցանէ զբովանդակ աշխարհս. Շ. մտթ.: ԿԱԼ ի. ἄλως area, ut corona, seu circulus siderum, halo. իտ. alone. Բակ լուսաւորաց բոլորեալ իբրեւ զկալ. հալէթ, ձըլատէթ. *Կալ է երեւութիւն պայծառութեան աստեղացն պարահեղեալ. եւ է տարբերութիւն իրիսի (ծիածանի), եւ կալի. եւայլն. Արիստ. աշխ.: II. ԿԱԼ 2 (-) NBH 1-1033 Chronological Sequence: Early classical, 11c - իբր բայ. Տ. ԿԱՄ, կացի, կալ. եւ ՈՒՆԻՄ, կալայ, կա՛լ: գ.ա. ԿԱԼ ԵՒ ԿԱՊ գ.ա. (1-1033) Կալումն եւ կապումն. կամ Կալեալ եւ կապեալ. *Ո՛չ երբէք ուրեք եղեալ է ... թարմատար՝ հրեշտակաց (պատգամաւորաց) ինչ կալ եւ կապ. Բուզ. ՟Դ. 5: *Առանց հրամանաց կալ եւ կապ ունիցի զնոսա. Ոսկ. յհ. ՟Բ:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.